از نظر بسیاری از افراد، رنگآمیزی سطوح ممکن است کار ساده و بدون دردسری به نظر برسد. اما نکات و موارد مهمی هست که برای یک کار اصولی و تمیز باید به آنها توجه داشت. یکی از مهمترین نکات قبل از اجرای رنگآمیزی این است که زیرسازی کار به خوبی انجام شده باشد. چون تنها در این صورت است که سطح رنگ شده، رنگ را به خوبی جذب کرده و صاف و یکدست به نظر میرسد. روشها و مواد متفاوتی برای انجام زیرسازی وجود دارد. یکی از کارآمدترین و راحتترین روشها به خصوص هنگام رنگ کردن سطوح چوبی، استفاده از سیلر است.
سیلر چیست؟
سیلر نوع خاصی از پرایمر است که برای استفاده با پرایمر یا به جای آن طراحی شده است. یک سیلر از چسبیدن لایه رویی به زیرلایه جلوگیری کرده و تا حدی میتواند یک لایه مقاوم در برابر آب بین لایه زیرین و روکش ایجاد کند. این ماده برای محافظت از چوب یا سطح در برابر آسیب استفاده میشود. سیلر محصولی است که چوب را به منظور ایجاد یک لایه محافظتی در برابر رنگ پوشش میدهد. همچنین به طور موثری منافذ چوب را از تغییر در امان نگه داشته و اجازه نمیدهد در اثر رطوبت یا واکنش های شیمیایی آسیب ببیند. بنابراین سیلرها بسته به نوع استفاده شما از محصول، میتوانند به عنوان عایق رطوبتی نیز عمل کنند.
سیلر سنباده نیز یک لاک بسیار نازک است که سطح صافی را برای پوشش رنگی و لایههای بعدی که قرار است روی چوب قرار گیرد آماده میکند. در بسیاری از موارد از آن برای پرداخت سطح چوب نیز مورد استفاده قرار میگیرد. در این صورت، سیلر با گرفتن پستیها و بلندیهای سطح و همینطور پرکردن منافذ، سوراخها و شکافها، سطح صافی ایجاد میکند که آماده رنگآمیزی است.
مزایا و معایب سیلر
استفاده از این پرایمر مزایای زیادی دارد. از جمله این مزایا میتوان به عایقبندی سطوح اشاره کرد. دوم اینکه منافذ چوب و ناصافیها را به خوبی پوشانده و سطح صاف و یکدستی ایجاد میکند. این ماده همچنین به چسبندگی بیشتر رنگ به سطح کمک میکند. گاهی ممکن است جنس سطحی که قرار است رنگآمیزی شود، رنگپذیر نباشد. سیلر به خوبی به آن میچسبد و سپس با کشیدن رنگ روی سیلر، سطح یکدستی به وجود میآید. از دیگر مزایای این ماده این است که کیفیت رنگ را حفظ میکند. گاهی ممکن است رنگ با سطح رنگآمیزی شده واکنش نشان دهد و کیفیت رنگ را تحت تأثیر قرار دهد. سیلر از چنین اتفاقی جلوگیری مینماید. در صورتی که از محصول مناسب برای انجام کار استفاده شود، این ماده معایب خاصی نداشته و مشکلی در زمینه عایقبندی و رنگآمیزی ایجاد نمیکند.
مشخصات سیلر
سیلر یک نوع بتونه مایع است که رنگ شفافی دارد. این ماده به رنگ قهوهای عسلی یا کهربایی است. پایهها دو نوع مختلف هستند. برخی از سیلرها بر پایه آب و برخی دیگر بر پایه روغن هستند. هر دوی این محصولات را میتوان روی سطوح مختلف استفاده نمود اما ممکن است از نظر میزان پوششدهی کمی متفاوت باشند. سیلرهایی که بر پایه آب هستند خیلی سریعتر خشک میشوند و به همین دلیل از محبوبیت بالاتری نیز برخوردار هستند.
سیلرهایی که بر پایه روغن هستند، با اینکه پوششدهی بالاتری روی سطح چوب ایجاد میکنند، اما دیرتر خشک شده و اغلب هم از مواد سمی ساخته میشوند. در صورتی که ترجیح افراد به استفاده از موادی با پایه آب باشد، برای اینکه به پوشش مدنظر خود برسند، لازم است که از چند لایه استفاده کنند و همین نکته باعث بالارفتن هزینه نیز میشود.
کاربرد سیلر
پیش از این نیز اشاره کردیم که سیلرها را میتوان روی انواع سطوح، مورد استفاده قرار داد. اما به طور کلی بیشترین کاربرد آن برای استفاده در هنگام رنگآمیزی چوب و دیوار است. برای رنگآمیزی چوب بهتر است همیشه یک لایه زیرساز مناسب زده شود، بنابراین میتوان گفت رنگآمیزی چوب، همیشه به سیلر، پرایمر یا بتونه نیاز دارد. اما دیوار همیشه هم نیازمند استفاده از سیلر یا پرایمر ساختمانی نیست، هرچند بهتر است زیرسازی به درستی انجام شود.
دیوارهایی که هنگام رنگآمیزی به سیلر نیاز دارند، باید یکی از این چند ویژگی را داشته باشند؛ در صورتی که دیوار ترک و سوراخ داشته باشد. سیلر با پوشاندن این سوراخها، باعث ایجاد سطحی یکدست و آمادهی رنگآمیزی ایجاد میکند. مورد دیگر دیوارهای لکهدار است. دیوارهایی که خیلی کثیف و لکهدار هستند، به خوبی رنگ را به خود جذب نمیکنند. بنابراین قبل از رنگآمیزی حتما به سیلر یا پرایمر نیاز خواهند داشت. حتی اگر زمینه دیوار گچی باشد، باز هم نیاز به استفاده از سیلر هست، چرا که گچ رنگ را به خوبی جذب نمیکند. همچنین اگر دیوار شما پوسته پوسته شده باشد، باید با سیلر پوستهها را بپوشانید و آن را مهیای رنگآمیزی کنید.
نحوه استفاده و بهترین روش اجرا سیلر
قبل از اینکه شروع به استفاده از سیلر نمایید، بهتر است حدود 24 ساعت قبل سطح مورد نظر را به خوبی تمیز کنید. هرچه سطح تمیزتر و عاری از آلودگی باشد، سیلر بهتر عمل کرده و کار شما نیز آسانتر خواهد شد. برای اینکه بتوان از سیلر استفاده نمود، باید حتما از حلال استفاده شود. حلال سیلر هم تینر است که بسته به نوع مواد مورد استفاده، ممکن است به تینر 15000 یا 20000 نیاز پیدا کنید. آن را با تینر ترکیب میکنید و به خوبی هم میزنید تا به مایع یکدستی برسید.
در صورتی که روی سطح کار، سوراخ یا فرورفتگی وجود دارد، آن را پر کنید. چون اگر قرار باشد این حفرهها با سیلر پر شوند، به مقدار خیلی زیادی از آن نیاز خواهید داشت. بعلاوه باید در نظر داشته باشید که این ماده خیلی غلیظ نیست و مثل بتونه حالت جامد ندارد. مرحله بعد سمباده کشیدن است. در هنگام سمباده کشیدن با یک تیر چند نشان میزنید. هم لکهها و آلودگیهای حجمدار را پاک میکنید و هم آن را آماده جذب بهتر پرایمر مینمایید. در نهایت سیلر را با ابزار مدنظر خود روی سطح بزنید. این ابزار میتوانند همان ابزاری باشند که شما برای رنگ زدن مورد استفاده قرار میدهید؛ مثل قلممو، غلتک یا پیستوله.
جایگزین سیلر
برای زیرسازی سطوح دیوار یا چوب، از چند ماده مختلف میتوان استفاده نمود. سیلر یکی از پرکاربردترین و موثرترین مواد برای انجام چنین کاریست. اما در هنگام نقاشی یا رنگکاری، سیلر تنها روش مؤثر و قابل استفاده نیست. از دیگر روشها و مواد مؤثر برای زیرسازی، استفاده از پرایمر ساختمانی است. پرایمر ساختمانی مادهای سفیدرنگ و شبیه شیر است که سطح دیوار را در برابر آب عایق میکند. از این ماده میتوان روی سطح آجر نیز استفاده نمود. پرایمر ساختمانی پارسیک یکی از گزینههای مناسب برای انجام این کار است. این پرایمر در فضاهایی که قرار است سطح دیوار، کف، سقف یا به طور کلی سطوح ساختمانی را زیرسازی یا عایق نمایید، میتواند جایگزین مناسبی برای سیلر محسوب شود. البته پرایمرهای ساختمانی بیشتر برای رنگآمیزی دیوارهای گچی، آجری و بتنی مورد استفاده قرار میگیرند و برای سطوح چوبی یا سطوح دیگر کاربرد زیادی ندارند.
سخن پایانی؛ سیلر
سیلرها یا پرایمر ساختمانی نوعی عایق رطوبتی برای ساختمان یا چوب به شمار میروند. بنابراین برای فضاهایی که زیاد در مجاورت رطوبت قرار میگیرند یا ممکن است نسبت به رنگ یا سایر موارد محیطی واکنش نشان دهند، استفاده از آنها حتما توصیه میشود. قبل از انجام رنگآمیزی در منزل هم سعی کنید از افراد متخصص و حرفهای در اینکار مشورت بگیرید تا بهترین گزینه و روش را برای عایقبندی و زیرسازی کار خود انتخاب نمایید.